Czym jest pojazd marki SAM?
Pojazd marki SAM jest pojazdem samochodowym lub motocyklem, który został wykonany samodzielnie w warsztacie. Pojazdy te szczyt popularności przeżywały w latach 70. i 80. XX wieku, kiedy to rząd PRL nie pozwalał na masową produkcję ciągników rolniczych. Aby zaspokoić swoje potrzeby, rolnicy budowali ciągniki w swoich garażach, wykorzystując dostępne na rynku surowce i możliwości. Obecnie, budowa takich pojazdów jest bardzo rzadko spotykana, ze względu na konieczność zarejestrowania takiego wynalazku. Czym charakteryzuje się pojazd marki SAM? Skąd się wzięły? Jak zarejestrować pojazd marki SAM?
SAM – charakterystyka pojazdu
Pojazdy marki SAM, to przede wszystkim pojazdy, które zostały wykonane w jednym egzemplarzu. Bardzo rzadko w małej serii. SAM powstaje, gdy na rynku są dostępne części, ale nie ma dostępnych gotowych pojazdów – tak jak to było za czasów Polski ludowej.
Pojazd SAM powstaje zazwyczaj zupełnie od podstaw, z wykorzystaniem gotowego źródła napędu. Zdarza się jednak, że SAM y są budowane na podstawie ramy innego pojazdu.
Prawo o ruchu drogowym mówi, że pojazd typu SAM jest pojazdem zbudowanym przy wykorzystaniu podwozia, nadwozia, ramy lub konstrukcji własnej. W budowie najczęściej wykorzystywane są elementy i podzespoły zaczerpnięte z pojazdów produkowanych seryjnie.
Skąd pochodzi nazwa SAM?
Pochodzenie nazwy przypisywane jest popularnemu w latach 50. XX wieku tygodnikowi Motor. W owym tygodniku był dział konkursowy, o nazwie Samochód Amatorski Motoru, gdzie pracownicy redakcji wybierali i prezentowali najciekawsze własnoręcznie stworzone pojazdy.
Marka SAM za granicą
Pojazdy typu SAM były tworzone i użytkowane w wielu krajach. Zwłaszcza w tych, które uczestniczyły w drugiej wojnie światowej, takich jak Słowacja, Niemcy, Francja, Czechy, Norwegia a także Stany Zjednoczone (choć rzadko). Wiele z tych pojazdów było tworzonych na podstawie porzuconych lub uszkodzonych pojazdów wojskowych. Kraje zachodnie przerabiały Willysy i Dodge na pojazdy rolnicze. W krajach za żelazną kurtyną, pojazdy oparte o jednostki z amerykańskiego Lend-Lease także był spotykane, aczkolwiek były one bardzo rzadkie.
Marka SAM w Polsce
Po zakończeniu drugiej wojny światowej, ciągniki rolnicze typu SAM pojawiały się jak grzyby po deszczu. Początkowo przystosowywano porzucone pojazdy wojskowe, takie jak furgonetki, czy samochody transportowe. Większość samopałów z tego okresu była jednak niszczona po wyeksploatowaniu, przez co spotkanie pojazdu marki SAM starszego niż 70 lat jest praktycznie niemożliwe.
Rozwój wytwarzania pojazdów rozpoczął się na dobre w latach 60., by swój szczyt osiągnąć w latach 70. XX wieku. Władze PRL torpedowały wówczas wszelkie próby produkcji seryjnej ciągników. Stąd też zamiast kupować wadliwe i przestarzałe ciągniki, ludzie woleli za mniejsze pieniądze kupić silnik z napędem, a następnie przystosować go do swoich wymagań.
Pojazdy te nie były jednak produkowane w całym kraju. Zachód Polski nie tworzył takich pojazdów. Najwięcej samopałów było wykorzystywanych i tworzonych w małopolsce i centrum kraju.
Marka SAM obecnie
Ciągniki rolnicze marki SAM są wykorzystywane cały czas. Dzieje się to tylko na prywatnym terenie, ponieważ większość z nich nie posiada rejestracji i homologacji – nie są więc dopuszczone do ruchu po drogach publicznych. SAMy są również wykorzystywane w ogrodnictwie, a także w motorsporcie. Pojazdy marki SAM w motorsporcie to zazwyczaj łaziki terenowe, które w całości oparte są na autorskiej ramie.
Jak wygląda rejestracja pojazdu SAM?
Przede wszystkim, należy uzbroić się w cierpliwość, a także przygotować się na odmowę rejestracji. Proces ten jest dość trudny, ponieważ wymaga od naszego pojazdu przejście badań homologacyjnych, co samo w sobie jest bardzo trudne. Ale po kolei:
Zaczynamy od wypełnienia wniosku i zgody o wydanie decyzji w sprawie nadania cech identyfikacyjnych pojazdu ( i/lub wykonanie tabliczki znamionowej).
wniosek razem z dokumentami (dokument osobisty) przedstawiamy w Biurze Administracji i Spraw Obywatelskich. Jeżeli pojazd stanowi współwłasność, należy mieć pełnomocnictwa od współwłaścicieli.
Otrzymamy decyzję w sprawie nadania cech identyfikacyjnych.
- Udajemy się do ITS lub PIMOT, po dopuszczenie jednostkowe pojazdu – homologacja do użytkowania na drogach publicznych.
Następnie, o ile ITS wyrazi pozytywną opinię na temat naszego pojazdu, musimy:
wypełnić wniosek i zgodę o rejestrację pojazdu SAM.
udać się do urzędu miasta/dzielnicy,
złożyć wniosek i dokonać opłat (pamiętajmy o pełnomocnictwie w wypadku współwłasności),
Otrzymamy decyzję o tymczasowej rejestracji
opłacamy OC pojazdu!!!
Po określonym czasie, udajemy się do urzędu ponownie by odebrać docelowe tablice rejestracyjne i dowód rejestracyjny – należy zabrać ze sobą potwierdzenie polisy OC.
I już! Pojazd zarejestrowany. Całość operacji rejestrowania takiego pojazdu zajmuje około miesiąca. Należy także pamiętać o tym, że samopał musi przechodzić co roku badania techniczne SAM.
